Rok liturgiczny, tom 1-3

Rok liturgiczny to dzieło jedyne w swoim rodzaju. W czasie przed Soborem Watykańskim II znalazło się w rękach każdego prawie kapłana na świecie oraz, co było tak ważne dla jego autora, także bardzo wielu świeckich, których uczyło rozumienia, uczestnictwa i przede wszystkim miłości liturgii. Rok liturgiczny to dzieło w trzech tomach (okres Bożego Narodzenia, okres Wielkanocy i okres po Zesłaniu Ducha Świętego). Łącznie prawie 1500 stron znakomitego przewodnika po roku kościelnym którego autor objaśnia w jego poszczególnych częściach. Wskazanie na znaczenie jego okresów, dni świątecznych, niedzielnych i dni tygodnia jest głównym celem tej książki.

Ponieważ ofiara Mszy świętej stanowi szczytowy punkt każdej uroczystości kościelnej, dlatego szczególnie usiłuje autor w tej książce objaśnić tekst mszalny w jego budowie wewnętrznej. Ale i brewiarz nie może być zbyt pobieżnie potraktowany w tych objaśnieniach, dlatego zwłaszcza, że jeszcze bardziej niż tekst mszalny wprowadza on nas w znaczenie roku kościelnego. Mimo to wyjaśnienie liturgii zajmuje w tej pozycji najwięcej miejsca. Nie jest ono jednak najwyższym celem, do którego książka niniejsza zmierza. Historia była jakby korzeniem, objaśnienia - liściem i łodygą rośliny; kwiatem jest natomiast duchowe zrozumienie, mistyka, wewnętrzne przejęcie się myślami roku kościelnego, co można by nazwać "pneuma",  czyli duchem. I na tej drodze książka niniejsza ma być pomocą i przewodnikiem. Dlatego też do poszczególnych dni dołącza autor rozważania i rozmyślania, które usiłują dać pojęcie ducha liturgii.

***
Pius Parsch (1984 -1954). Urodził się w  niemieckiej rodzinie sudeckiej w Ołomuńcu na Morawach. Na chrzcie św. otrzymał imię Jan, a jako nowicjusz w opactwie Kanoników Regularnych św. Augustyna w Klosterneuburgu k. Wiednia. otrzymał imię Pius, ku czci i na pamiątkę papieża Piusa X-go, który dopiero co objął rządy w Kościele. Był kapłanem, teologiem, pisarzem katolickim, ważną postacią dwudziestowiecznego ruchu liturgicznego. Swoje życie poświęcił temu by jak najwięcej ludzi mogło brać świadomy i czynny udział w liturgii, której Msza św. jest kulminacyjnym punktem. Pierwszym impulsem intelektualnym jego zaangażowania była lektura „Roku Liturgicznego” o. Prospera Gueranger. Młody duchowny każdego dnia wczytywał się w to piętnastotomowe dzieło , które obok psalmów stało się fundamentem jego późniejszych prac liturgicznych. Drugim bodźcem dla zainteresowań Parscha był dekret św. Piusa X o częstej Komunii św., jaki się ukazał w czasie jego studiów. Młody Parsch wyczuwał w nim dekret nie tyle eucharystyczny ile liturgiczny. W kierunku pełniejszego uczestnictwa w Ofierze Eucharystyczne. Stąd też na obrazku prymicyjnym umieścił jako dewizę swojego kapłańskiego życia mały wyjątek z dekretu Piusa X o częstej Komunii św. Ważnym doświadczeniem potrzeby działań na niwie świadomości liturgicznej, był też czas I Wojny Światowej, gdy Parsch był kapelanem na froncie i starał się jak najlepiej przygotować młodych żołnierzy do korzystania z dobrodziejstw Mszy św.
Do historii najnowszej Kościoła przeszedł Pius Parsch przede wszystkim jako autor książek o życiu liturgicznym, które rozchodziły się w milionowych nakładach. Dotyczy to najpierw "Roku liturgicznego", dzieła, jedynego w swoim rodzaju, które to, znalazło się w rękach każdego prawie kapłana na świecie i co było dla niego tak ważne, także bardzo wielu świeckich. Wielki sukces odniosły także  późniejsze jego książki jak choćby "Objaśnienia Mszy Świętej", "Objaśnienia brewiarza" czy "Kazania liturgiczne".

***

TOM I

Wkraczamy najpierw w okres Bożego  Narodzenia; jest on wyjątkowo piękny,  wzniosły,  ujmujący i poetyczny. Daje sercu wiele pokarmu. Wspaniałe jest owe dążenie do światła przez otaczające ciemności. Pragnienie i oczekiwanie w czasie Adwentu - to jakby w sercu ludzkim tęsknota do ojczyzny. Historia dziecięctwa Pana Jezusa w jej niezrównanej prostocie, a zwłaszcza święto Bożego Narodzenia obchodzone w rodzinie chrześcijańskiej - sprawiają, że czas ten jest najpiękniejszym w roku.

***

TOM II

Wkraczamy w drugą część roku kościelnego, a mianowicie w okres wielkanocny z jego uroczystościami i jego podziałem (...): najpierw ciemności podejmują walkę ze światłością i przejściowo zmuszają je do czerwonego niby krew zachodu (Wielki Tydzień), potem jednak promienne i zwycięskie słońce Zmartwychwstania Pańskiego wschodzi by wznieść się na szczyty południa (Zesłanie Ducha Świętego). Odtąd już ono nie zachodzi, ale zamienia się w wieczne słońce chwały (paruzja). Jeżeli na Boże Narodzenie Chrystus pojawił się jako światłość, to obecnie wstępuje On w Kościół i duszę jako życie. Nasze życie przez jego śmierć - oto najgłębsze znaczenie okresu wielkanocnego.

***

TOM III

Rozpoczynamy nowy okres, który nazwać można czasem  po  Zesłaniu  Ducha  Świętego. Nie jest to wprawdzie, jak dawniej chętnie uczono, osobny cykl świąteczny, niemniej  można jednak powiedzieć, że 24 tygodnie po Zielonych Świątkach tworzy odrębną całość. (...)
Chrześcijanie, którzy na Wielkanoc otrzymali życie Boże przez chrzest św. lub jego odnowienie, w ciągu roku a zwłaszcza w dni niedzielne powinni to życie Eucharystią zasilać i doskonalić, a wszystko, co nie święte, lecz światowe - systematycznie wykluczać. Powinni przede wszystkim wyczekiwać Pana w gotowości i z utęsknieniem. Niedziela, "dzień Pański" ma im przywodzić na pamięć całą szczęśliwość Zmartwychwstania (...)  ma ich uzbrajać przeciwko światu, przeciwko ułomnej ich naturze i piekłu.

Taki był sens starożytnego, chrześcijańskiego obchodu niedzieli i takie jest też znaczenie Niedziel po Zielonych Świątkach.
Pius Parsch