Polska anarchia
Paweł Jasienica – Polska anarchia
Dlaczego państwo, które miało być wolne, pogrążyło się w chaosie?
W tej błyskotliwej analizie historyczno-publicystycznej Paweł Jasienica przygląda się mechanizmom rządzącym Polską szlachecką. Pyta, co naprawdę było źródłem politycznego chaosu – cechy narodowe czy może wadliwy system władzy i brak nowoczesnego porządku instytucjonalnego? Czy anarchia była skutkiem charakteru elit, czy raczej efektem braku państwa jako idei?
Autor z charakterystyczną dla siebie przenikliwością opisuje upadek formy państwowej, w której prywatne interesy, klientelizm i lojalność wobec osób zastąpiły zaufanie do prawa i wspólnych instytucji. Jak trafnie zauważa Jadwiga Staniszkis w posłowiu, Jasienica pokazuje, jak w XVI- i XVII-wiecznej Polsce zinstytucjonalizowano brak zaufania do procedur, a zasada słuszności wyparła legalizm.
Polska anarchia to wciągająca i poruszająca diagnoza ustrojowego rozkładu – książka, która tłumaczy, dlaczego wolność bez odpowiedzialności może prowadzić do rozpadu wspólnoty.