Katyń. Smoleńsk. Kozielsk. Mapa 1:100 000

Miejsce ludobójstwa inteligencji polskiej – jeńców z obozu w Kozielsku, IV–V 1940 r.

Publikacja kartograficzna poświęcona jednemu z najtragiczniejszych rozdziałów w historii Polski – zbrodni katyńskiej – przedstawia szczegółowe mapy terenów związanych z losem polskich oficerów więzionych w obozie w Kozielsku i zamordowanych przez NKWD wiosną 1940 roku.

Głównym elementem jest arkusz zatytułowany „Okolice Smoleńska” w skali 1:100 000, opracowany na podstawie rosyjskiej trzywiorstówki (1:126 000) sprzed I wojny światowej. Wybór tej mapy źródłowej widoczny jest w archaicznej pisowni nazw geograficznych, np. w użyciu form typu „Dniepr” z końcówką „-ier”.

Dodatkowe fragmenty map ukazują:
– okolice stacji kolejowej Gniezdowo i Las Katyński w skali 1:25 000,
– trasę przewozu oficerów z obozu w Kozielsku do Smoleńska,
– plan samego obozu w Kozielsku oraz najbliższe okolice miasta.

Na odwrocie zamieszczono wybór materiałów źródłowych i tekstowych, w tym:
– opis miasta Smoleńsk ze Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego,
– syntetyczne przedstawienie okoliczności agresji ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 roku oraz jej konsekwencji politycznych i militarnych,
– reprodukcję decyzji Politbiura WKP(b) z marca 1940 roku, zatwierdzającej masową egzekucję polskich jeńców wojennych – dokument podpisany m.in. przez Stalina, Mołotowa, Woroszyłowa, Mikojana, Kalinina i Kaganowicza.

Mapa ma nie tylko wartość poznawczą i edukacyjną, lecz także dokumentalną. Umożliwia zlokalizowanie miejsc związanych z sowiecką zbrodnią ludobójstwa na polskiej elicie wojskowej i intelektualnej. To publikacja ważna dla historyków, nauczycieli, uczniów oraz wszystkich, którzy chcą lepiej zrozumieć geograficzny i historyczny kontekst zbrodni katyńskiej.