Stulecie próby odnowy cywilizacji chrześcijańskiej
Na ile myśl katolicka zdołała zareagować na nowe prądy intelektualne, które pojawiały się w drugiej połowie XIX i na początku następnego stulecia, takie jak modernizm, marksizm, psychoanaliza, oraz na przemiany społeczne, które im towarzyszyły? Czy udało się chrześcijaństwu, a zwłaszcza katolicyzmowi, z jego filozofią, antropologią i koncepcją społeczną dać odpowiedź na laicyzm i ateizm nowych nurtów? Czy potrafi być ono wciąż owym „światełkiem” wskazującym właściwy kierunek wszystkim ludzkim działaniom, zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i społecznym oraz politycznym?
Niniejsza publikacja stara się odpowiedzieć na powyższe pytania i wprowadzić Czytelnika w złożony kontekst zagadnień, do których one prowadzą. Powstała w ramach projektu badawczego realizowanego na Uczelni Collegium Intermarium w latach 2022–2024 zatytułowanego Stulecie próby odnowy cywilizacji chrześcijańskiej. Osiągnięcia, rezultaty, porażki. Jego celem było ukazanie prób odnowy christianitas podejmowanych od połowy XIX stulecia w świecie, który podlegał szybkim i wieloaspektowym zmianom, świecie poddanym rewolucji przemysłowej i technicznej. W tekstach zebranych w monografii autorzy – uznani i doświadczeni badacze oraz znawcy tematu – przedstawiają wyniki swoich badań, które zachęcają do refeksji, jak i do dalszych własnych poszukiwań intelektualnych.
Swoją bogatą problemowo i wielokontekstową zawartością monografia wpisuje się w sposób znaczący w trwającą nie od dziś debatę nad pozycją i rolą chrześcijaństwa, zwłaszcza katolicyzmu, w kulturze, a szczególnie w debacie nad kwestią uniwersalnej antropologicznie koncepcji cywilizacji tzw. chrześcijańskiej. (z recenzji dra hab. Henryka Kieresia, prof. KUL)
Przedstawiona w monografii szeroka panorama zagadnień związanych tematycznie z odnową cywilizacji chrześcijańskiej w czasach przełomu wieków stanowi cenny materiał nie tylko dla badaczy zajmujących się tą problematyką, ale przede wszystkim dla upowszechnienia prezentowanych w niej tematów szerszemu gronu odbiorców. (z recenzji dra hab. Pawła Gondka, prof. KUL)
Spis treści
dr Artur Górecki- Przedmowa
prof. dr hab. Grzegorz Kucharczyk - Laicyzm i kryzys cywilizacji chrześcijańskiej
prof. dr hab. Jacek Bartyzel - Wizje i programy odbudowania cywilizacji chrześcijańskiej w nauczaniu pontyfikalnym oraz w myśli i praktyce politycznej kontrrewolucji katolickiej (1864-1965)
dr hab. Włodzimierz Dłubacz, prof. KUL - Stulecie próby odnowy cywilizacji chrześcijańskiej (1879–1965). Uniwersytet katolicki i lubelska szkoła filozoficzna jako odpowiedź na kryzys kultury
dr hab. Marek Czachorowski - Próby neotomistycznej odnowy etyki klasycznej
dr Artur Górecki - Społeczno-religijny kontekst narodzin mariawityzmu
dr Paweł Milcarek - Przedsoborowy testament ruchu odnowy liturgicznej. Postulaty reformy obrzędów Mszy w świetle ankiety biskupów w przeddzień Vaticanum II
dr Tomasz Dekert - Idea zmiany obrzędowej w myśli ruchu liturgicznego w świetle koncepcji rytualnego ustanawiania konwencji R.A. Rappaporta
prof. dr hab. Wasyl Kostytsky - Refleksja nad ideą chrześcijańską w teologiczno-socjologicznym pojmowaniu prawa
Biogramy autorów