Dyptyk milczenia. Ascetyczna nauka o człowieku w świetle teologii i filozofii
Ta niezwykle oryginalna, choć objętościowo nieduża praca Sergiusza Chorużego stanowi próbę zarysowania obrazu człowieka zakorzenionego w duchowej tradycji prawosławia – nie jako konstruktu filozoficznego czy teologicznego, lecz jako żywego doświadczenia, przeżywanego i przekazywanego przez wieki w mistyce i ascezie Kościoła Wschodniego.
Książka podzielona została na dwie części: pierwsza opiera się głównie na argumentacji teologicznej, druga sięga po środki filozoficzne. Obie jednak prowadzą do tego samego celu – przybliżenia integralnej, dynamicznej i głęboko duchowej wizji człowieka, jaka wyłoniła się z praktyki życia prawosławnych mnichów, zwłaszcza w klasycznym okresie IV–VII wieku.
W centrum refleksji znajduje się człowiek: nie jako abstrakcyjny byt, lecz jako żywa całość – duchowo-cielesna, dynamiczna, przemieniająca się.
Autor pokazuje, że w doświadczeniu duchowości prawosławnej zawarta jest nie tylko określona wizja życia, ale i pełnoprawna antropologia doświadczalna – wiedza o człowieku, jego przeznaczeniu i drodze, prowadzącej do pełni bytu. Wiedza ta nie została dotąd w pełni wydobyta ani opisana, a jednak posiada potencjał zdolny odpowiedzieć na najgłębsze pytania współczesnego człowieka.
Choruży nie interesuje się jednak historią dla niej samej. Mistyczno-ascetyczna tradycja prawosławia, jego „praktyczne rozdziały”, stanowią dla niego nie zamknięty rozdział, lecz niewyczerpane źródło duchowej mądrości. Autor dostrzega w niej wizję człowieka, która nie uległa dezaktualizacji – przeciwnie, może okazać się odpowiedzią na duchowe zagubienie naszych czasów.
To książka dla czytelników zainteresowanych duchowością, antropologią chrześcijańską, a także dla tych, którzy w refleksji nad człowiekiem szukają nie tylko wiedzy, ale i drogi przemiany.