Ogrody klasztorne

Książka "Ogrody klasztorne" to od lat najważniejsza pozycja dla wszystkich którzy zajmują się fenomenem kulturowym klasztornego ogrodu, czyli jednego z najważniejszych miejsc średniowiecznego krajobrazu kulturowego. Książką współtworzona jest przez znaną mediewistkę, Régine Pernoud, autorkę wielu dzieł przybliżających i odkłamujących problematykę kultury średniowiecznej oraz Georges Herscher i Jean-Paul Collaert, specjaliści w zakresie problematyki ogrodów od strony ich uprawy, utrzymania i historii, oraz autor fotografii - Henri Gaud.

Łączą się w tej książce: profesjonalna znajomość poruszanej problematyki z punktu widzenia dziejów duchowości, reguły zakonnej, kultury rolnej i historii rozwoju tych ogrodów. Przewodnikiem po tym ostatnim zagadnieniu jest Georges Herscher, który prezentuje najważniejsze ogrody klasztorne we Francji z perspektywy wczoraj i dziś. Natomiast Jean-Paul Collaert zajmuje się się konkretnymi mistrzami sztuki ogrodów klasztornych.

Nie da się ukryć, że prof. Regine Pernaud, jako jeden z najwybitniejszych znawców średniowiecza nadawała się jak mało kto do wprowadzenia współczesnego czytelnika w zagadnienie ogrodów klasztornych. Książka ta to jedna z ostatnich jej publikacji. Powstała pod koniec jej życia. Książka nie przypadkowa, bo klasztory i życie monastyczne zawsze należały do jej ulubionych tematów. W tym wypadku chodzi zarówno o historię ogrodów prawdziwych, warzywniaków, sadów, rabat z ziołami i kwiatami, ale też ogrodów wyobrażonych nawiązujących do idei ogrodu rajskiego. Ogrody te były również nierozerwalnie związane z często podziwianą architekturą klasztorów i dodawały im nowego uroku. Warto zresztą pamiętać, że książka ta przedstawia stare dokumenty przywracające do życia często minioną przeszłość oraz fotografie, w większości oryginalne, przedstawiające obecny stan wciąż żywych ogrodów klasztornych, lub tego co po nich zostało…

Duże zainteresowanie książką we Francji, bierze się pewnie także z mody na ekologię, powrót do natury, poszukiwanie zaginionych źródeł duchowości. Ale w tej książce w sposób oczywisty najwyraźniej zabrzmią idee chrześcijańskiego średniowiecza karmiącego się jeszcze dość mocno myślą antyku. Duchowość monastyczna, teologia rajskiego ogrodu, wszechobecność symboli i głębszych znaczeń. Znajduje to także wyraz w formule estetycznej tej pracy, można by rzec, typowo francuskiej związanej z użyciem dokumentacyjnej fotografii, korzystającej z bogactwa kulturowego dziedzictwa Francji.

Przepiękny album cieszący oko i w sposób atrakcyjny prezentujący dość rzadką wiedzę na temat klasztornego ogrodu, z nieukrywaną zachętą do spróbowania, żeby przenieść coś z tego także do swojego ogrodu, działki, werandy, balkonu czy doniczki. Bo ostatecznie nie liczy się areał, ale idea której to służy i satysfakcja ogrodnika i nadzieja na powrót do Edenu.