Kościół wszystkich czasów
Kościół wszystkich czasów. Rozmowy o współczesności i tradycji to wciągająca, wielowymiarowa książka stanowiąca zapis rozmów Pawła Chmielewskiego z dr. Pawłem Milcarkiem. Autorzy – korzystając z bogactwa historii, teologii i doświadczenia Kościoła – podejmują najważniejsze tematy dotyczące wiary, liturgii, moralności oraz współczesnych wyzwań, przed którymi stoją katolicy. Jest to głęboka analiza dotycząca fundamentów katolicyzmu, ukazanych w świetle tradycji i ponadczasowej nauki Kościoła.
Jesteśmy w jakiejś naprawdę ciemnej dolinie. Nie w „ciemnej nocy Kościoła”, jak mówią niektórzy, ale właśnie – w ciemnej dolinie. Istnieją nadal punkty odniesienia. Jest nauka Kościoła. Jednak wiele autorytetów zawodzi, przekonuje nas do rozwiązań, które są wprost sprzeczne z tym, co uważamy za katolickie pewniki. Wyobrażam sobie jednak równocześnie pokolenia tych katolików, którzy znajdowali się w innych momentach niejasności, kiedy dokonał się potężny wstrząs tradycji i wiary całe fragmenty Kościoła. To choćby czasy reformacji. Katolicy czuli się wtedy osamotnieni, zagrożeni… Trochę tak jest również dzisiaj. Powinniśmy robić to, co do nas należy w tych miejscach, gdzie mamy faktyczną odpowiedzialność. Z czasem wytworzy się z tego ruch, który przygotuje odrodzenie Kościoła.
Rozmowy, które stały się podstawą tej książki, prowadziliśmy na tle niekiedy prawdziwie dramatycznych przejść czasu pontyfikatu Franciszka – jednak nie chodziło o publicystyczną kronikę wydarzeń. Byłem pytany o źródła i powody rzeczy, które bulwersowały i nadal bulwersują opinię katolicką. Wielki kryzys domagał się głębszych diagnoz. Razem z Pawłem Chmielewskim spróbowaliśmy oznaczyć miejsca, w których nasze obecne kłopoty potrzebują światła idącego z długich stuleci wiary, z Kościoła wszystkich wieków.
Paweł Milcarek
Myliłby się ten, kto w związku z tak gorącym kontekstem wewnątrzkościelnym i politycznym, który towarzyszył nam w trakcie rozmów, spodziewałby się książki po prostu komentującej bieżącą rzeczywistość. W naszych rozmowach staraliśmy się traktować nawet najgłośniejsze zdarzenia jako tylko pretekst do tego, by czerpać z wielkiej historii katolicyzmu. Doktor Paweł Milcarek, jak Czytelnik z pewnością doskonale wie, potrafi z dużą zręcznością wyławiać wszelkie skarby z tego nieprzebranego depozytu: żeby znane przedstawiać w nowym świetle dzięki erudycji i osadzeniu w kontekście, a zapomniane jakby „odkurzyć” i wypolerować tak, że stają się zachwycającymi lampkami prowadzącymi pewnie po chrześcijańskich ścieżkach życia.
Mam nadzieję, że lektura tej książki będzie dla Państwa przyjemnością i przyniesie pożytek. Z tym w sercu oddaję tekst w ręce Czytelników.
Paweł Chmielewski
---
Paweł Milcarek (ur. 1966), doktor filozofii, historyk i publicysta, założyciel i wieloletni redaktor naczelny kwartalnika „Christianitas”. W przeszłości adiunkt w Katedrze Historii Filozofii Średniowiecznej UKSW w Warszawie (1992–2008) i dyrektor Programu 2 Polskiego Radia (2008–2009). Autor wielu książek i artykułów dotyczących historii filozofii i liturgii, myśli św. Tomasza z Akwinu, nauki Vaticanum II, cywilizacyjnych wymiarów chrześcijaństwa. Wśród nich: „Polska chrześcijańska – kamienie milowe” (2006), „Otwarte okna. Szkice z kultury humanizmu katolickiego” (2002, wyróżnienie Nagrody Mackiewicza) i trzytomowe „Brewiarium Kanonu Kultury” (2022–2024, nagroda Stowarzyszenia Wydawców Katolickich FENIKS 2025). Mąż, ojciec siedmiorga dzieci. Mieszka w Brwinowie koło Warszawy.
Paweł Chmielewski, dziennikarz i publicysta od lat związany z portalem PCh24.pl. Autor wielu książek, m.in. „Pontyfikat kryzysu. Dlaczego upadł Benedykt XVI”, „Papież Franciszek i mafia z Sankt Gallen”, „Hejterzy. Stare herezje w nowych szatach” czy „Leon XIV. Nowy papież”. Mąż i ojciec. Mieszka w Warszawie.
Spis treści:
Wstęp.
Eucharystia. Źródło i szczyt życia Kościoła
Jak będzie w Królestwie Bożym
Mnisze życie chrześcijanina
Tajemnice brewiarza
Komunia święta. Do ust czy na rękę?
Schizmatycy. Dlaczego wierni odchodzą z Kościoła… w jego obronie?
Kobiety w Kościele
Zmiana nauczania kontra Tradycja
Tradycjonaliści i charyzmatycy. O różnych „duchowościach” w Kościele
Ksiądz, czyli kto?
Świeccy w Kościele
Zmierzch ery atlantyckiej?
Katolicka nauka społeczna i Leon XIV.
Sobór – synod – synodalność. Co to właściwie znaczy?
Nowy koncyliaryzm? Między papieżem a soborem
Czy potrzebny jest nowy Sobór Trydencki?
Vaticanum II. Wielki sobór czy tragedia Kościoła?
Sobór Nicejski. Złożone dziedzictwo
Kościół synodalny. Czym jest, czym się stanie?
Gnoza. Odwieczny wróg chrześcijaństwa
Herezje chrystologiczne
Między judeochrześcijaństwem a marcjonizmem
Milenaryzm
Biskupi przeciwko herezjom
Czy papież może być heretykiem?





